تأثیر آموزش نظریۀ ذهن بر بهبود مهارت های اجتماعی دانش آموزان با ناتوانی هوشی تحولی

هدف: تحول نظریۀ ذهن در کودکان، به عنوان یکی از جنبه های شناخت اجتماعی، در سال های اخیر پژوهشگران متعددی را به خود متوجه کرده است. هدف پژوهش، تعیین تأثیر آموزش نظریۀ ذهن بر مهارت های اجتماعی دانش آموزان پسر دچار ناتوانی هوشی تحولی در مشکین شهر بود. روش بررسی: در مطالعۀ آزمایشی حاضر، از طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. دانش آموزان پسر دچار ناتوانی هوشی تحولی ۸تا۱۲ سال شاغل به تحصیل در مشکین شهر (۴۳ نفر) به روش تمام شماری، به آزمون های نظریۀ ذهن پاسخ دادند. دانش آموزانی که در گذراندن آزمون ها موفق نشدند (۳۹ نفر) به عنوان نمونه انتخاب شدند و معلم های آن ها مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی (گرشام و الیوت، ۱۹۹۰) را تکمیل کردند. سپس دانش آموزان به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. گروه آزمایش در ۸ جلسۀ آموزشی (به مدت ۲ هفته، هر جلسه ۳۰ دقیقه) شرکت کردند. بعد از پایان جلسات آموزشی، تمامی دانش آموزان با آزمون های نظریۀ ذهن و مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی مجدداً ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از تحلیل هم پراکنش تحلیل شد.  یافته ها: نتایج تحلیل هم پراکنش نشان داد که پس از مداخلۀ آموزشی، عملکرد گروه آزمایش در شاخص مهارت های اجتماعی و همکاری و خویشتن داری، به طور معنا داری (۰/۰۰۱=p) بالاتر از گروه کنترل بود؛ اگرچه، دو گروه در مؤلفۀ ابراز وجود با یکدیگر تفاوت معنادار نداشتند.  نتیجه گیری: آموزش نظریۀ ذهن به دانش آموزان دچار ناتوانی هوشی تحولی، موجب بهبود مهارت های اجتماعی و مؤلفه های آن می شود و ضامن موفقیت آن ها در تعامل های اجتماعی در بزرگ سالی به شمار می آید.